Na de release van Marvel-film Black Panther is de Afrikaanse cultuur meer dan ooit booming. De actie-sciencefictionfilm van producent Ryan Coogler speelt zich af in het fictieve Wakanda, een Afrikaans land én bovendien de meest hoogtechnologische plek op aarde. Naast een zwarte productie en cast is het succes van deze film vooral te danken aan de appreciatie en waardering voor de Afrikaanse cultuur. Traditie, kunst, muziek en ook kleding staan hierbij vooral centraal.
Kleuren, stoffen en patronen
Wie aan Afrikaanse kleding denkt, denkt meteen aan kleur. Zeer veel kleur. Deze link wordt snel gelegd omdat het continent heel wat natuur en wildernis bevat. Een mooi en kleurrijk voorbeeld van Afrikaanse kleding is de traditionele wax print. Wax print, of wasprint, is een techniek waarbij men katoen met behulp van was gaat bedrukken. Door was op specifieke plaatsen aan te brengen zorgt men ervoor dat er op die plek geen verf wordt opgenomen. Deze manier van werken ligt nauw aan batik; een andere, oude druktechniek waarbij patronen handmatig worden aangebracht op stoffen dankzij het gebruik van was. Beide technieken (kunnen) resulteren in prachtige, kleurrijke stoffen en unieke patronen.
Wat vanuit Indonesië (via de Nederlanders) naar Afrika overwaaide kent vandaag de dag een wereldwijde massaproductie. Deze industrialisering zorgde ervoor dat stoffen goedkoop geproduceerd worden, maar soms wel aan hoge prijzen in de winkelrekken belanden en verkocht worden.
Ghetto until proven fashionable
Westerse modehuizen implementeren al jaren wax prints in hun collecties. Zo verscheen Stella McCartneys lente/zomer collectie onlangs in de winkelrekken. Opmerkelijk is het felle gebruik van de wasprint op jumpsuits, jurken en tops. Naast Stella McCartney hebben andere modehuizen zoals Louis Vuitton eveneens gebruik gemaakt van deze Afrikaanse invloeden. Dit wordt niet altijd even hard geapprecieerd door de buitenwereld. Men stelt zich dan ook keer op keer de vraag: waar ligt de grens tussen ‘cultural appropriation’ en ‘cultural appreciation’? Wanneer zullen modehuizen stoppen met het overnemen van culturele elementen uit gemarginaliseerde groepen? Ghetto until proven fashionable? Zeker en vast. Én het wordt stilaan tijd dat modehuizen respect en waardering tonen voor de geschiedenis van de culturen waarbij ze de elementen gaan stelen.
Als Belg met Afrikaanse roots kom ik van jongs af aan in contact met wax prints. Ik vind de afwerking en originaliteit in de verschillende stoffen erg mooi. Thuis hebben we er een aantal, deze worden in de zomer regelmatig gedragen. Het is degoutant om te zien hoe modehuizen deze absurde bedragen vragen voor ontwerpen die je op bepaalde plekken voor minder dan €100 kan bekomen. Ten slotte is het ook jammer dat bepaalde zaken pas geaccepteerd worden wanneer mensen in een machtspositie het (trachten te) verkopen of doen.