Wat betekent een plasticverbod voor jou?

Stefan Kerkhof

De Europese Commissie behandelt op dit moment een wetsvoorstel rond een verbod op plastic. Een van de beste zetten die ze op dit moment kunnen zetten. We leven in een tijd waar duurzaam ondernemen hot is. Niet alleen voor bedrijven, vooral voor consumenten die alsmaar milieubewuster winkelen. Wie zich in het komende decennium niet aanpast, staat een moeilijke toekomst te wachten. Gelukkig zijn er manieren om ook jouw berg plastic te verkleinen.

Plastic afval plasticverbod

Plastic: facts & figures

Tussen 1950 en 2015 produceerden we maar liefst 6.3 miljard ton plastic. Het probleem is dat de natuur plastic niet afbreekt en deze grote hoop dus niet vergaan is. 79% kwam op een stort terecht. De resterende 21% werd gerecycleerd of verbrand. Kortom: nog 5 miljard ton drijft in oceanen en rivieren, vervuilt bossen en veroorzaakt ziekte en sterfte. De jaarlijkse sterftecijfers? 1 miljoen zeevogels en 100 000 vissen en zeezoogdieren.

Sterker nog: wij eten plastic. Afval dat jarenlang op de zee ronddobbert, verbrokkelt langzaam in wat we microplastic noemen (deeltjes van <5 mm). Mosselen, bijvoorbeeld, filteren water waar dat microplastic inzit. En het zijn die mosselen die jij op een zonnige middag in augustus op een terrasje in Oostende op je bord krijgt. Bon appétit! Regelmatig vis en schaaldieren eten wilt zeggen dat je op jaarbasis tot 11 500 plasticdeeltjes opeet.

De gevolgen van die plasticconsumptie zijn nog niet volledig ontdekt. Hormoonstoringen, kanker, diabetes, vruchtbaarheidsstoringen kunnen er allemaal door veroorzaakt worden.

Niets doen zou willen zeggen dat er tegen 2050 ongeveer 12 miljard ton plastic afval de wereld verziekt. Gelukkig komt het niet zover. 53% van de Belgische consumenten wil verpakkingsafval in de winkel kunnen achterlaten. 43% koopt de producten met het minste verpakkingsmateriaal. Deze cijfers zullen de komende jaren enkel stijgen.

Plastic afval sterfte zeedieren
Jaarlijks sterven 100 000 zeedieren door plastic afval Licentie:https://creativecommons.org/licenses/by/2.0/

Een Europees plasticverbod

Een eventueel plasticverbod zou niet elke vorm van plastic verbieden. Er zijn uiteraard verschillende soorten. Je hebt plastic gemaakt voor een lange levensduur (bv. Computers) en single use plastic. Die laatste is het grote probleem. Rietjes, wattenstaafjes, plastic zakjes, flesjes & verpakkingen zijn de voornaamste. Gemiddeld gebruiken we deze single use plastics gedurende 12 minuten voor ze in de vuilbak (of erger: de natuur) terecht komen. En daar heeft Europa genoeg van.

Een nodige opmerking: het absoluut verbod betreft plastics waarvoor al een ecologisch alternatief bestaat.

Wat betekent een verbod voor jou?

Als dit voorstel goedgekeurd wordt, zitten veel bedrijven in de shit. Ze hebben bepaalde beslissingen te lang uitgesteld omdat winst primeert over duurzaam ondernemen en nu moet er ineens veel te veel veranderen.

Wat het verbod specifiek voor jou zou betekenen, hangt natuurlijk af van het soort product dat je produceert. De nadruk ligt op single use plastics, en die moet je gewoon zien te vervangen. Plastic folie rond een kartonnetje met appels bijvoorbeeld zullen aan vervanging toe zijn. Voor veel soorten plastic bestaan al alternatieven (denk aan metalen scheermesjes, bamboe tandenborstels, katoenen zakken om fruit en groenten in te steken,…).

Delhaize, Lidl en Carrefour deden al inspanningen. In Delhaize vind je binnenkort geen plastic zakjes voor groenten en fruit meer. Ook in Carrefour kun je eigen bewaardoosjes geven aan de vleestoog om extra verpakkingen te vermijden. Lidl verkoopt zelfs aan de kassa’s geen plastic zakken meer vanaf september

A long way to go

Een verbod op single use plastic is een grote stap. Een van veel stappen die nog gezet moeten worden. Dankzij het verbod remmen we de plasticophoping af. Maar de afvalberg zelf zal niet zomaar even verdwijnen. Ook daar moeten initiatieven voor genomen worden. Denk maar aan Mr. Trash Wheel of aan The Ocean Cleanup. We hebben nog een enorm lange weg te gaan. Een weg die we samen afleggen zodat niet enkel wij, maar ook de generaties die na ons komen, kunnen genieten van een propere wereld.

Bronnen:

https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20180528_03532862

http://www.standaard.be/cnt/dmf20180524_03527535

http://www.gondola.be/nl/news/food-retail/53-van-de-belgen-wil-verpakkingsafval-winkel-kunnen-achterlaten

https://www.onegreenplanet.org/environment/how-plastic-is-harming-animals-the-planet-and-us/